Café Saarein, de geschiedenis, deel 2

Buurtbewoners moesten eraan wennen dat “hun” café op de hoek voortaan alleen voor vrouwen open was.

Bij het 10-jarig bestaan van Saarein schreef Lidi Kleijn het volgende artikel over de geschiedenis van dit bijzondere café.

10 jaar Saarein: Van VROUWENcafé naar vrouwenCAFÉ

Deel 2: De Buurt

foto door Hennie Henriët

Tegenwoordig is de verstandhouding met de buurt goed te noemen, maar dat is lang niet altijd zo geweest. Eerst moesten de buurtbewoners eraan wennen dat “hun” café op de hoek voortaan alleen voor vrouwen open was, en dan kwam er ook nog zo’n “ander soort” vrouwen, dus dat moest worden uitgelegd. Tijdens een gesprek op het politieburo bleek dat wij onder “Bijzondere Wetten vielen, hetgeen betekent dat we zelf mogen bepalen wie we binnenlaten en dat eenieder die ondanks weigering toch binnenkomt, zich schuldig maakt aan lokaalvredebreuk en we dus de politie kunnen inschakelen.

Vooral de eerste jaren waren er veel problemen, maar meestal met mannen van buiten de buurt. Kerels in groepsverband, die bewust kwamen om rotzooi te trappen, niet zoals nu een enkele onwetende toerist of een verdwaasde dronkelap. Zoals die keer dat twee of drie kleerkasten binnenstapten en gelijk om zich heen begonnen te meppen, de barvrouw aan d’r shirt over de toog trokken en haar in het gezicht sloegen. Dankzij het bloedstollende voodoo-gekrijs van een klant dropen ze verschrikt af.

Talloze malen zijn de ruiten ingegooid, vooral de hoge ramen hebben het moeten ontgelden, zodat alle oorspronkelijke opschriften zoals “Koffiehuis” en “Vergunning” inmiddels zijn verdwenen en wij uit de glasverzekering zijn gegooid. En nu, áls het wil winteren, vliegen ons nog steeds de sneeuwballen om de oren en met oud en nieuw worden we bestookt met rotjes.

foto Hennie Henriët

Het ernstigste conflict met de buurt hadden we in september ’82. De Melkweg organiseerde toen een vrouwenfestival, dat 100-en bezoeksters had gelokt. Het was prachtig weer, stralende zon elke dag en in afwachting van het aangeboden avondprogramma, wisten al die voornamelijk buitenlandse meisjes niks beters te doen dan rondhangen buiten voor SAAREIN. Op zich oké natuurlijk, maar na een paar dagen begon het uit de hand te lopen. Niet alleen het urenlange onophoudelijke lawaai van trommeltjes en gezang begon de buurt te ergeren, maar vooral ook de blote borsten en het schaamteloze gevrij op straat, het poepen en piesen in het plantsoentje en het jatten van drank en voedsel bij snackbars en winkels. Eerlijk gezegd hadden wij van Saarein niet in de gaten hoe érg het was, druk als we waren met het uitpersen van sinaasappels en het produceren van liters kruidenthee. Wel werden ook wij hoorndol van het eeuwige getrommel, maar als we daar wat van zeiden werden we uitgelachen en genegeerd.

De stoppen sloegen pas goed door toen de grote trots van de buurt, Drumband Ons Genoegen, uittrok voor het Jordaanfestival. Onze buitenlandse gasten voelden zich geroepen om de tamboer-majoor te persifleren, een majorette in het kruis te grijpen en andere drumbandleden te laten struikelen. Later die dag werd er geschoten vanuit een raam in de Elandsstraat. Tot drie keer toe. Met hagel. Gegil geschreeuw. Een engelse bleek gewond te zijn. De buren stroomden toe en veel politie, die de schutter meenam naar het buro en nogal agressief de meisjes ging ondervragen. Een felle discussie brak los tussen de opgefokte buurtbewoners en Pattie en Knaar van het café. De klachtenlijst van die zomer bleek erg lang te zijn, en vanwege alle drukte en consternatie werd besloten het café een paar dagen dicht te doen. Er werd een stencil in de buurt verspreid waarop wij uitlegden wat er gebeurd was en we de buurtbewoners voor een gesprek uitnodigden in Saarein. Wij moesten toegeven dat de situatie buiten op straat aan onze invloed was ontsnapt en beloofden al het mogelijke te doen om herhaling te voorkomen.

strip door Peti Buchel
Strip van Peti

Sindsdien gaat het eigenlijk probleemloos. Het contact is veel beter geworden, ook door Tinie en Lizet die overdag veel in het café waren vanwege hun functie van beheerder en inkoper en vaak praatjes gingen maken met buurtbewoners. Als we veel drukte en lawaai verwachten, bijvoorbeeld bij de verjaardagen van Saarein, laten we het altijd van te voren aan de omwonenden weten. De zomerse terras-herrie wordt zoveel mogelijk in de hand gehouden en de Melkweg zal nooit meer een vrouwenfestival organiseren zonder attracties voor overdag.

Lees verder over Het Collectief